พระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์

ศาสตราจารย์ ดร. สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์ เป็นพระพุทธรูปประจำโรงพยาบาลจุฬาภรณ์ เมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๕๙ เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อครั้งทรงเจริญพระชนมายุ ๘๙ พรรษา และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเจริญพระชนมายุ ๘๔ พรรษา โดยประดิษฐาน ณ ศูนย์การแพทย์มะเร็งวิทยาจุฬาภรณ์ โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ เป็นแห่งแรก และเมื่อวันที่ ๑๗ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๖๕ เสด็จไปทรงประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์หอพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์ และทรงเททองหล่อพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์เพื่ออัญเชิญไปประดิษฐาน ณ โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ ขนาด ๔๐๐ เตียง เป็นสถานที่ไว้เคารพสักการะบูชาของประชาชนผู้มาเข้ารับบริการ เป็นขวัญกำลังใจให้ปราศจากโรคภัยทั้งปวง

พระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์ ออกแบบตามพระวินิจฉัย โดยศาสตรเมธีนนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน ศิลปินแห่งชาติ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๔๙ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) พุทธลักษณะเป็นพระพุทธรูปแบบประยุกต์ร่วมสมัย ปางนาคปรกบนพระหัตถ์มีหม้อยา ในคติมหายานเชื่อว่าเป็นพระพุทธเจ้าแห่งการรักษาโรค เพื่อให้สัตว์โลกมิต้องมีโรคภัยไข้เจ็บมาเบียดเบียน ปลดเปลื้องความเจ็บปวดและความทุกข์ทรมานของมนุษย์ทั้งโรคทางกาย ทางใจ และทางกรรม ส่วนของหอพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์ ออกแบบโดยอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ศิลปินแห่งชาติประจำพุทธศักราช ๒๕๔๖ สาขาสถาปัตยกรรม (แบบประเพณี) เป็นอาคารทรงยอดที่ได้แรงบันดาลใจจากยอดจุลมงกุฎตามลักษณะที่ปรากฎในพระนามาภิไธย พื้นที่ใต้ฝ้าเพดานตอนบนเป็นทรงโดม ตกแต่งด้วยจิตรกรรมสื่อสัญลักษณ์จักรวาลมณฑล และพระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภา ในลักษณะคติแบบนิกายมหายาน บริเวณฐานเสามีการแกะสลักหินเป็นรูปไก่ฟ้า ซึ่งสื่อถึงปีนักษัตรแห่งพระประสูติกาล ในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี โดยหอพระพุทธสิรินาคเภษัชยคุรุจุฬาภรณ์ สะท้อนความหมายสำคัญและแสดงออกซึ่งศิลปสถาปัตยกรรมไทยอย่างสมสมัย